Ο ευσεβής Βασιλέας της Κωνσταντινούπολης

«Και στήσει την βασιλείαν αυτού εν νυχθήμερον και εν τέταρτον…»

Είναι προφανές ότι βαδίζοντας προς την ημ/νία του μεγάλου πολέμου οι Χριστιανοί θα
καταδιώκονται όλο και περισσότερο από τους σκοταδιστές, από μέσα ή και από έξω από τη χώρα τους,
(τις στρατιωτικές ωμές επεμβάσεις τύπου Σερβίας, Ιράκ και Αφγανιστάν, τα σκοταδιστικά μέσα
ενημέρωσης, την μασωνοκρατία, την θεοποίηση της πλουτοκρατίας, κλπ). Ανάμεσα στα φύλλα λοιπόν που θα συστρατευθούν είναι και«πολιτισμένα» όπως οι Ρώσοι(Ρως) και οι Γερμανοί!!! (Γομέρ). Θα μαζευτούν, τότε, όλα τα κυριαρχούμενα από αρπαχτικές διαθέσεις έθνη, και λόγω της εξάπλωσης της
αποστασίας,αυτά θα είναι όλατ α« π ο λ ι τ ι σ μ έ ν α» τ η ς Λευκής Φυλής,και θα ξεκαθαρισθούν όλοι οι
αμετανόητοι υπήκοοί τους στον μεγάλο«έμφυλο πόλεμο » , για να παύσει για ένα μεγάλο διάστημα η καταπίεση των Χριστιανών, και όλων των Αξιών που εκπροσωπούνται και κηρύσσονται από την Εκκλησία.
Φαίνεται λοιπόν ότι ενώ θα νομίσουν για άλλη μία φορά οι οπαδοί του Αντιχρίστου ότι ήρθε η ώρα να κάνουν την παγκόσμια κυβέρνησή τους, γίνεται ο μεγάλος πόλεμος αλληλοεξόντωσης των αμαρτωλών λαών, και τότε όλοι σχεδόν όσοι επιζήσουν, θα πιστέψουν και θα δοξάσουν τον αληθινό Θεό.
Αποτέλεσμα του πολέμου θα είναι το ότι αντί να καθίσει στο θρόνο του ο Αντίχριστος στην
Ιερουσαλήμ, θα καθίσει ο ευσεβής Βασιλιάς στον θρόνο του στην Κων/λη.Μετά τα χρόνια του
Βασιλέως αυτού, κατά την διάρκεια των οποίων επιτελείται επανευαγγελισμός του κόσμου(εξάπλωση της Ορθοδόξου Πίστεως) έρχονται οι πολύ δυσκολοι καιροί που θα φέρουν τελικά στην εξουσία τον Αντίχριστο, αλλά μόνο για3 , 5 χρόνια. Τότε ο Αντίχριστος και ο Σατανάς θα καταργηθούν με τη μάχη του Αρμαγεδώνα, την τελευταία μάχη του Γωγ(του Σκότους εναντίον του Φωτός).Λ. Μ. Δ.

Η σωρός του αγίου αυτοκράτορα στα Κουζινά της Μαγνησίας και το Σίγμα της Κων/πολης.

Η σωρός του αγίου αυτοκράτορα στα Κουζινά της Μαγνησίας και το Σίγμα της Κων/πολης.

Ο αυτοκράτορας Βατάτζης προσβληθείς από αποπληξία μετέβη στη Σμύρνη για να προσκυνήσει τον περίφημο τότε ναό του Χριστού (το σημερινό Κεστενέ τζαμί). Έμεινε επί καιρό στο προάστιο της πόλεως Μπουνάρπασι, όπου και ανέκτησε την υγεία του, πέθανε δε στην κωμόπολη Νύμφαιον, όπου είχε το θέρετρό του. Η σορός του ετάφη στη Μονή της Σωσάνδρας (Κουζινά) κοντά στη Μαγνησία .Στο Μητροπολιτικό ναό της Μαγνησίας βρισκόταν εικόνα του αυτοκράτορα, εψάλλετο δε κατ’ έτος την 4^ην Νοεμβρίου «ασματική ακολουθία».

Εν τίνι κήπω Οθωμανού ξυλοπώλου, μέσον της επί της λεωφόρου φρουράς των Εξ μαρμάρων και του Μουσουλμανικού τεμένους σώζεται σκιαζόμενον από δέντρα και άγρια φυτά κτίριον Βυζαντινόν επίμηκες, υψους άνω της γης μέτρων περίπου τεσσάρων.

Ο διπλός θόλος του κτιρίου υποκρατείται υπό πέντε μαρμαρίνων κιόνων απεχόντων απ’ αλλήλων Μ. 3,00 ώστε το κτίριον χωρίζεται εις δύο ίσα μέρη.

Το εσωτερικόν μήκος του υπογείου τούτου, από δυσμών προς ανατολάς είναι Μ. 20, 25 και πλάτους Μ. 6,00.

Εις το υπόγειον τούτο εισήλθον δια μεγάλης αψιδωτής θύρας, όθεν φωτίζεται μέγα μέρος αυτού. Υπάρχει και προς την δυτικήν αυτού άκραν μέγα τετράγωνον παράθυρον ανοικτόν, φωτίζον την άλλην πλευράν.

Επί της άκρας των αψίδων των ερειδομένων επί των κιονοκράνων, σώζονται ισομεγέθεις οπαί, δια των οποίων πιθανόν διήρχεντο άλλοτε σιδηραί κλείδες, έτεροι παράλληλοι οπαί, βλέπουσι προς τους απέναντι τοίχους.(…)

Όλαι αι εκκλησίαι και αι μοναί της Κ/πόλεως, είχον ταφεία εν τοις ναοίς και τοις περιβόλεις αυτών (….)

Εκ τούτων όλων πείθομαι ότι το ερείπιον τούτο κείμενον εις το Σίγμα άνω της Μονής της Παναγίας και πλησίον των εξ μαρμάρων είναι τα υπόγεια του ναού της Θεοτόκου εν τω Σίγματι, προ πολλού καταπεσόντος(…..)

(Βυζαντιναί εκκλησίαι, Α.Γ.Πασπάτη, Κωνσταντινούπολις 1877)

ΝΙΚΑΙΑ - ΝΑΟΣ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΟΣ ΤΟ 1922 ΥΠΟ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

Χρησμός ΙΒ' Λέοντος Σοφού :ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ < "Κήρυξ αφανής ανακράξει..." >

Χρησμοί Λέοντος Σοφού "περί ερημώσεως και Αναστάσεως της Βασιλίδος των Πόλεων". Χρησμός Α'

Kώδιξ 160 Χρησμολογεία Ιεροσολύμων

Πρώτος χρησμός μέλλων περί της χρονολογίας του κόσμου, δεύτερος χρησμός μέλλων περί της γενεαλογίας και βασιλείας του Μωάμεθ, έτεροι εννέα μέλλοντες χρησμοί περί του Μωάμεθ και της Παλαιάς Γραφής, περί των ρητών της Νέας Διαθήκης των αφορώντων εις τον Μωάμεθ, περί των σποράδην λεγομένων περί του Μωάμεθ, περί του αυτού εκ των συγγραμάτων των πατέρων της Εκκλησίας, εκ των του Ιππολύτου περί των Αγαρηνών, εκ των του οσίου Ανδρέου του δια Χριστόν σαλού, περί του Ξανθού Γένους, περί της εσχάτης βασιλείας των εθνών και ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΙΩΑΝΝΟΥ.

(Ιεροσολυμιτική βιβλιοθήκη, υπό Α. Παπαδόπουλου-Κεραμέως, 1897)

MIGNE 1866 (ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ 160) - ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΠΟΥ ΗΣΑΝ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΑΦΟΝ ΤΟΥ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΞΗΓΗΘΕΝΤΑ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ.

.

ΣΤΗΤΕ ΣΤΗΤΕ ΜΕΤΑ ΦΟΒΟΥ ΣΠΕΥΣΑΤΕ ΠΟΛΛΑ ΣΠΟΥΔΑΙΩΣ ΕΙΣ ΤΑ ΔΕΞΙΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΑΝΔΡΑ ΕΥΡΗΤΕ ΓΕΝΝΑΙΟΝ,

ΘΑΥΜΑΣΤΟΝ

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΤΑΤΖΗ

ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ( PDF )

ΑΙ ΠΡΟΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

Λέγεται ότι παρά τοις Τούρκοις υπάρχει εναργής προφητεία, ιδιαιτέρως κυκλοφορουμένη μεταξύ αυτών, σαφώς προλέγουσα, ότι ελεύσεται ώρα, καθ΄ην αυτοί μεν θα εξέλθουσιν, ούτως ή άλλως της Κων/πόλεως, θ΄ανακτήσηται δε πάλιν αυτήν "το Βασιλικόν Γένος των Ρωμαίων". Οι δε ευσεβέστατοι Μουσουλμάμοι μεταξύ των Τούρκων της Κων/πόλεως, οι νηφαλίως και μοιρολατρικώς σκοπούντες τα πράγματα, φροντίζουσιν από τούδε περί των καθ΄εαυτούς και μετά τον θάνατον.

Προβλέποντες, δήλον ότι, ότι η Κων/πολις θα περιέλθη ημέραν τινά εις χείρας των Ελλήνων ήτοι των απίστων, παραγγέλουσι να θάπτωνται ουχί εν αυτή, αλλ' εν τη γη της απέναντι Ασίας (εις το Σκούταρι), όπου υπήρξεν η κοιτίς των Τούρκων, η πρώτη βασιλεία αυτών, ήτις θα διατηρήση και εν τω μέλλοντι, ως ελπίζουσι, το Ισλάμ. Είναι δε και τούτο ενδεικτικώτατον. Οπόταν δη ποτε συμβή να εγερθή επανάστασις τις παρ΄οίου δήποτε άλλου λαού, πλην των Ελλήνων, εν τη Οθωμανική Αυτοκρατορία, ή να διατυπωθή αξίωσις τις περί προσκτήσεως δικαιωμάτων, οι Τούρκοι λέγουσιν εν ταις ιδιαιτέροις διαλέξεσιν αυτών: "Τι ζητείτε πάλιν υμείς; Εάν ήσθε ως οι Έλληνες! Οι Έλληνες ναι! έχουσι δικαιώματα. Τα μέρη ταύτα ανήκον άλλοτε εις αυτούς! Είναι ιδικά των!" (...)

Αναγνωρίζουσιν ότι προσωρινοί όντες, προσωρινώς κατέχουσι και ότι οφείλουσιν, οιονεί κατ' άκαμπτον τινά της μοίρας θέλησιν, να παραδώσωσιν αυτό πάλιν προς τους Έλληνας. Και ομιλούσι μετά φόβου περί της κεκλεισμένης εν τω ναώ σιδηράς θύρας, εις ην εκλείσθη ο φέρων ταχραντα μυστήρια ιερεύς, ότε διεκόπη βιαίως η λειτουργία. Επίσης ομιλούσιν οι Τούρκοι περί του "Μαρμαρωμένου Βασιληά"...

(Η Κωνσταντινούπολις Ελληνική, Κων/ντίνου Παπαμιχαλόπουλου, Αθήναι, 1920)

Χρυσόβουλλον Αυτοκράτορος Ιωάννη Δούκα Βατάτζη

Χρυσόβουλλον Αυτοκράτορος Ιωάννη Δούκα Βατάτζη
(1251, mense semtembri, ind. X Aurea bulla imp. Ioannis Ducae Vatatzae, qua confirmat privilegia monasterii)

+ Kύριε, ηγάπησα ευπρέπειαν οίκου σου και τόπον σκηνώματος δόξης, οίκος δε άρα Κυρίου εστίν η βασίλισσα και υπέραγνος μήτηρ αυτού, το τερπνόν παλάτιον του παμβασιλέως Θεού και ο θρόνος ο της τούτου μεγαλειότητος, ου η της καθαρότητος και του κάλλους ευπρέπεια πολύ το ασύγκριτον και υπέρ των αύλων τάξεων κέκτηται. Και δια τούτο κατά τον προφήτην επιθυμήσας του ταύτης κάλλους ο βασιλεύς κατέβη ως υετός επί πόκω και ως ως τόπω εκλελεγμένω και αφιερωμένω ταύτην αυτώ σκήνωμα της τούτου ωραιότητος τε και δόξης ειργάσατο, ταύτην η βασιλεία μου ηγάπησε μεν και ως μητέρα Θεού, καθά και χρέος τούτο μέγα χριστιανοίς, ηγάπησε δε και ως υπερασπιστίν και υπέρμαχον ούσαν της βασιλείας μου, ως ανάδοχον ταύτης της προς ανάβασιν τελείας ανδρότητος και ως χρεών ετέρων πολλών των προς αυτήν οφειλέτιν ούσαν της βασιλείας μου. Αμέλει τοι και τη κατά την Σμύρνην όρος το επιλεγόμενον των Λέμβου σεβασμία μονή τη επ΄ονόματι της θεομήτορος ενιδρυμένη και τιμωμένη τη προ χρόνων ήδη τριάκοντα και τεσσάρων υπό του μακρού χρόνου πονησάση και συντριβείση και εις τούτο καταντησάση ως μικρού δειν και εις αφάντωσιν παντελή γενέσθαι, τα κατ’ αυτήν τω μακαρίτη πάππω της βασιλείας μου δήλα γενόμενα ταύτα εις μονήν και πάλιν συστήναι τα πρώτα έδοξεν εκείνω και τη βουλήσει και το έργον καθείπετο, πολλά φιλοτιμησαμένω περί της καινουργήσεως και ανακαινήσεως της τοιαύτης μονής και εις το νυν ορώμενον είδος περιστήσαντι αυτήν και τρόπους δ’ εξ’ ων οι εν αυτή ασκούμενοι μοναχοί πορισμούς ζωής έχουσιν, εχορήγησε ταύτη και χρυσοβουλλίοις λόγοις τούτου δυσίν άπαντα τα κατ’ αυτήν περιεθρίγγωσε και ως τείχοις κατωχυρώσατο. Και ην μεν η ειρημένη μονή κατά τας περιλήψεις των προσόντων αυτή χρυσοβούλλων και ορισμών των αοιδίμων βασιλεών, του τε πάππου και πατρός της βασιλείας μου κατέχουσα και νεμομένη πάντα τα προσκυρωθέντα αυτή εις δε γε πλείονα ασφάλειαν αυτών και εδραίωσιν η βασιλεία μου το μεν δια την ην ως είρηκεν αγάπην ότι κέκτηται προς την οικοκυρίαν ταύτης την θεομήτορα, το δε και δια το την τοιαύτην μονήν ανανεωθήναι και καινουργηθήναι παρά του αοιδίμου αυθέντου και πάππου της βασιλείας μου του βασιλέως, τον παρόντα χρυσόβουλλον λόγον επορέγει αυτή, δι ου και διορίζεται έχειν το στέργον και απαρέγκλιτον τα προσόντα τη τοιαύτη μονή χρυσόβουλλά τε και ορισμούς, αλλά δη και τον όρον τον παρά του Φωκά εκείνου γεγονότα και τα λοιπά δικαιώματα και κατέχειν το μέρος της τοιαύτης μονής και νέμεσθαι αδιασείστως, ανενοχλήτως και αναφαιρέτως άπαντα τα εν αυτοίς εμπεριειλημμένα, α και έχουσιν ούτως προάστειον εντός του περιόρου της μονής το επιλεγόμενον τα Σφούρνου, όπερ περιήλθεν αυτή εκ προσενέξεως του Καλοειδά Γεωργίου, υδρομυλικόν εργαστήριον εν αυτώ και περιβόλιον μετά δένδρων οπωροφόρων, άπερ επεκτήσατο η μονή εξ οικείων εξόδων, εις το χωρίον την Μάνταιαν μετόχιον ο άγιος Παντελεήμων, περιελθόν αυτή εκ προσενέξεως Αλεξίου ιερέως του Τεσαϊτου και του μοναχού Μαξίμου. Εν τω αυτώ μετοχίω δένδρα οπωροφόρα διάφορα και ελαϊκά, γη ύπεργος και χωράφια διακείμενα εις την Μάνταιαν,περιελθόντα τη μονή εκ προσενέξεως των από της Μανταίας χωριτών. Χωράφιον σύνεγγυς της τοιαύτης αυλής έχον και δένδρα ελαϊκά. Εν τη τοποθεσία του Καζουριώνος δένδρα ελαϊκά πεντηκονταοκτώ, περιελθόντα ταύτη εξ αγορασίας από του κακαβά, μετόχιον από δωρεάς του πάππου της βασιλείας μου, διακείμενον πλησίον της Σμύρνης χωράφιον περιελθών τη μονή εκ προσενέξεως της μοναχής Αγγελίνης. Έτερον χωράφιον περιελθόν ταύτη εξ αγορασίας πλησίον του Τζυκανδύλη γη από δωρεάς του πάππου της βασιλείας μου δοθείσα αυτή. Η κατά τον κάμπον του Μεμανιωμένου και υπό το ζευγηλατείον των Παάτίων πρώην τελούσα, ης τα σημεία δηλούνται εν τω προσόντι τη μονή περιόρω. Εν τω αυτώ κάμπω και προάστειον το επιλεγόμενον του Ασάνη. Έτερα χωραφιαία τόπια πλησίον των Παλατίων ύπεργα και νομαδιαία. Υπό τα δίκαια των Παλατίων και λιβάδιον το επιλεγόμενον των Αββάδων. Εντός της των Παλατίων περιοχής περιβόλιον, περιελθόν αυτή από δωρεάς του πάππου της βασιλείας μου.χωρίον η Βάρη ήτοι τα Μήλα συν τοις εν αυτώ προσκαθημένοις παροίκοις και τω δημοσίω ανεπιγνώστοις και τοις εν τη Σμύρνη προσκαθημένοις παισί της Μηλούς. Εν τω αυτώ χωρίω δύο εξηλειμμέναι στάσεις του Σπανού και του Μηνωνάρη, αλλά δη και χωράφια από των Γουναροπούλων. Εν τη γη των Παλατίων ξένοι παραδοθέντες τη μονή δια πρακτικού του ρηθέντος κυρού Μιχαήλ του Φωκά. Εντός του τοιούτου χωρίου μετόχιον ο άγιος Γεώργιος, εν ω και κελλία σύνεγγυς καιπλησίον τούτου αμπέλιον. Εν τη περιοχή του αυτού χωρίου των Μήλων εκκλησίαι δύο, η μεν μία εις όνομα ιδρυμένη της αγίας Μαρίνης, η δε ετέρα ο άγιος Θεόδωρος. Ετέρα εκκλησία κεχαλασμένη ο άγιος Ιωάννης, ης πλησίον εστί και σχήμα χειμερινού μυλοστασίου και ποταμός ο κατερχόμενος ο επιλεγόμενος Δημοσιάτης, εν ω και εισροή γίνεται θαλασσίου ύδατος και αγρεύονται κατά καιρούς και ιχθύες. Επεκτήθη τη μονή εξ οικείων εξόδων και κόπων το εν τη λαγκάδι του κατά την Σμύρνην θαλαττιαίου κόλπου βιβάριον το επιλεγόμενον ο Γύρος συν τη εξ ανέμου και τοις αυλακίοις, πορισθέντος περί τούτου τη μονή και ορισμού του πάππου της βασιλείας μου. Εις το χωρίον την Δρουν αμπέλια εν δυσί τοποθεσίαις ωσεί μοδίων εγχωρίων δώδεκα, περιελθόντα ταύτη εκ προσενέξεως του κυρού Δαυίδ. Εις το αυτό χωρίον έτερον αμπέλιον μοδίων δύο, περιελθόν ταύτη εκ προσενέξεως του ιερομονάχου Μαξίμου. Μετά δε την περίληψιν των ειρημένων χρυσοβούλλων περιήλθον τη μονή και κατά δίκαιον λόγον έτερα ταύτα μετόχιον εις τους Πλάνους μετά χωραφίων και δένδρων ελαϊκών, περιελθόν τη τοιαύτη μονή εκ προσενέξεως του Πλανήτου εκείνου τοθ μοναχού Μαξίμου. Δένδρα ελαϊκά δεκαέξ περιελθόντα εκ προσενέξεως του ετέρου Πλανήτου του Νικοδήμου, τα άπερ είχεν ο Πετρίτζης. Έτερα δένδρα του αυτού Νικοδήμου ελαϊκά πέντε. Μετόχιον ο άγιος Γεώργιος ο Πασπαριώτης μετά νομαδιαίας γης και καματηράς. Δένδρα ελαϊκά εις την Μάνταιαν από του στίχου του Χαντέα και εξ αγορασίας του Πυρινά και μυλών, έτερος μυλών εις την Βάρην από Ιωάννου του Πονηρού. Εντός του νέου κάστρου της Σμύρνης οσπήτια ιδιοπεριόριστα μετά εκκλησίας και κινστέρνης μικράς εξ αγορασίας από του Ταπεινού. Χωράφιον από του Βαρύχειρος καλούμενοςν εις το μετόχιον των Παλαίων. Έτερον χωράφιον εις τον αυτόν τόπον από των Κατζιβαρηνών εξ αγορασίας. Χωράφιον εις τον αυτόν τόπον από των Κατζιβαρηνών εξ αγορασάις. Χωράφιον εις τον Ασάνην από προσενέξεως κυράς Ειρήνης της Αγγελίνας. Είς την Βάρην χωράφιον από προσενέξεως κυράς Ειρήνης της Αγγελίνας. Εις την Βάρην χωράφιον από προσενέξεως της Βραναίνης ο και αμπέλιον κατεφυτεύθη παρά των μοναχών. Ο εις την Βάρην καθήμενος εξ Ιουδαίων και ο Πλανήτης Βασίλειος χειρογρύπιον οφείλον εξκουσσεύεσθαι και τούτο από πάσης και παντοίας επηρείας χωράφια και αμπέλια τα εν ταις περιλήψεσι των χρυσοβούλλων και προσταγμάτων των προσόντων αυτοίς περιγραφόμενα,άπερ εκράτει ο Πόθος και ο Μαντειανός και οι προσγενείς αυτού τα επιλεγόμενα το Δημόσιον. Εις την Μάνταιαν χωράφιον το επιλεγόμενον του αγίου Ηλίου ιδιοπεριόριστον εκ προσενέξεως του Γορδά. Και εκ προσενέξεως του στίχου του Μαντειανού χωράφια μοδίων δεκατριών εν ω και απιδέαι τρείς ωσαύτως οφείλει έχειν και το ύδωρ του κατερχομένου ποταμού από του όρους της μονής και δεσπόζειν αυτό, καθώς προκατείχε και εδέσποζεν.η Βασιλεία μου γουν τη δεήσει των μοναχών προσχούσα και τον παρόντα χρυσόβουλλον λόγον αυτής τη σεβασμία μονή του Λέμβου εχορήγησε δι ου και παρακελεύεται απαρασπάστως πάντη και αμετακινήτως και κατά τον της δεσποτείας λόγον κατέχειν την μονήν πάντα τα ανωτέρω ρητώς δεδηλωμένα και την εκ πάντων είσοδον αποφέρεσθαι και εξκουσσεύειν αυτά και ους έχει η μονή παροίκους και ετέρους ξένους και τω δημοσίω ανεπιγνώστους από πάσης και παντοίας επηρείας τοις εν τοις χρυσοβούλλοις προσούσιν εμπεριειλημμένης αλλά δη και το ταύτης βιβάριον από τε βιβαροπάκτου, προσκυνητικίου, οψωνίου και λοιπών ετέρων συνηθειών. Δια γαρ τούτο επεβραβεύθη τη διαληφθείση σεβασμία μονή των Λέμβου εις ασφάλειαν αυτής αιωνίζουσαν και ο παρών χρυσόβουλος λόγος της βασιλείας μου, απολυθείς κατά τον σεπτέμβριον μήνα της δευτέρας ινδικτιώνος του εξακισχιλιοστού επτακοσιοστού εξηκοστού έτους εν ω και το ημέτερον ευσεβές και θεοπρόβλητον υπεσημήνατο κράτος +.

+ Είχε το Ιωάννης εν Χριστώ τω Θεώ πιστίς βασιλεύς και αυτοκράτωρ Ρωμαίων ο Δούκας δ’ ερυθρών γραμμάτων της βασιλικής και θείας χειρός +

(Acta et Diplomata Monasteriorum et Ecclesiarum Orientis, tomus Primus, Fr. Miklosich et Ios. Mueller)

ΣΑΛΠΙΣΜΑ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ !

AΣ ΤΑΞΙΔΕΨΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

.

ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Χρησμολογικά βιβλία Βυζαντίου .

Το ελληνικόν κείμενον του Μεθοδίου ετυπώθη εν Monumenta S. Patrum orthodoxographa (εν Βασιλεία 1569) 93-99.Αυτόθι σελ. 100-115 λατινικό κείμενο των αποκαλύψεων του Μεθοδίου. Άλλο ελληνικόν κείμενον μετά προσθηκών εκ της οπτασίας Δανιήλ παρά Vasilief, Anecdota graeco-byzantina (1893) 33-58 Πρβλ. την Preafatio XXII-XXV λατινικόν κείμενον εν τη Maxima bibliotheca veterum partum 3 (1677) 727-734. Άλλο λατινικόν κείμενον εν Ortodoxogrpha Theologiae, εν Βασιλεία 1555.

Προς καθορισμόν του χρόνου της συγγραφής του βιβλίου Μεθοδίου των Πατάρων οδηγεί η λατινική μετάφρασις, ης τα χειρόγραφα ανέρχονται μέχρι του Η’ αιώνος.

(Κρουμβάχερ, Ιστορία της Βυζαντινής Λογοτεχνίας, Αθήναι 1900)

Οι τελευταίοι ακουσθέντες λόγοι χριστιανού κληρικού εν τω ναώ της του Θεού Αγίας Σοφίας.

Οι Οθωμανοί εκ των τοιχών και του λιμένος τρέχοντες προς την ποθεινήν αυτών λείαν και φονεύοντες πάντας τους τυχόντας, εισήρχοντο χάριν της λείας εις τας εκκλησίας και ιδιωτικάς οικίας και επιθέτοντες σύμβολα τινα επί των κτηρίων εκώλυον άλλοις την είσοδον των λεηλατουμένων κτιρίων. Τέλος αφίκοντο εις τον ναόν της Αγίας Σοφίας περί την εννάτην π.μ. ώραν. Αίφνης των ανωτέρω εν τω ναώ της Αγίας Σοφίας τελουμένων φωνή ισχυρά επέβαλε σιγήν εις τους θρήνους: "όσοι πιστοί, λέγει, παύσατε τους θρήνους και ακροασθήτε των λόγων μου".
Η φωνή αύτη ήτο η του μοναχού Γεωργίου του Σχολαρίου του μετά ταύτα Γενναδίου. Όρθιος ούτος επί του άμβωνος έχων τας χείρας τεταμένας επί του αναριθμήτου εκείνου πλήθους και φέρων το ένδυμα του μεγάλου σχήματος, εφαίνετο οιονεί ο διάδοχος του Κωνσταντίνου, περιβεβλημένος του πένθους την μέλαναν πορφύραν. Των θρήνων καταπαυσάντων και μόνον των σφοδρών κτύπων του πελέκεως επί των Πυλών του ναού αντηχούντων ο Γεννάδιος ανέκραξεν:
"Αδελφοί, η Αυτοκρατορία των Ρωμαίων εκρημνίσθη μετά τοσούτων αιώνων ύπαρξιν. Αλλά εάν έπεσαν τα σύμβολα του κόσμου, εάν κατεβλήθη η της Ρώμης αρχή, όμως η παναγιωτάτη Θρησκεία των Ελλήνων όχι, μα τας πολλάς και παντοίας δυστυχίας σας, μα το αθώον αίμα, το οποίον εχύθη και μέλλει να χυθή, ουδέ κατεβλήθη, ουδέ έως υπάρχουσιν ουρανός και γη θέλει καταβληθή! Τα προσκυνήμτα σας αλλάσσουσι θέσιν, το ιερόν τούτο θυσιαστήριον μετατοπίζεται, αλλά η Πίστις η μέλλουσα να σας σώση διεφυλάχθη από κινδύνων ανηκούστων, και διαφυλαχθείσα θέλει αύτη διαφυλάξει υμάς. Δεν βλέπετε, ότι η Ορθοδοξία εθριάμβευσεν; Από του νυν ουδέν πλέον φοβείται. Δεν ηκούσατε τον Τούρκον, υποσχόμενον προς τους στρατιώτας του τα σκεύη σας και τα επιπλά σας, περί δε της Πίστεως μη ποιήσαντα ουδένα λόγον; Αλλά οι δυτικοί ήθελον μεν τα σκεύη και τους θησαυρούς σας, ήθελον δε και την Πατροπαράδοτον Πίστιν σας, αυτόν τον ανεκτίμητον προγονικόν θησαυρόν σας, τον οποίον έως ου κατέχετε, πύλαι Άδου καθ΄ημών ου κατισχύουσι.
Λοιπόν αδελφοί, παυσάμενοι θρηνούντες, υπακούσατε μετά θρησκευτικής μεγαλοψυχίας και εις τούτο το θέσπισμα του Υψίστου. Ναί μεν γινόμεθα αιχμάλωτοι, αλλά θέλωμεν είσθαι ελεύθεροι εν πνεύματι Κυρίου. Αληθώς γινόμεθα ταπεινοί, αλλά ελεύσεται, καιρός, ότε θέλομεν ΠΑΛΙ επαρθή. Ο Θεός μεθ' ημών. Ακούσατε τι ο Θεός σάς φωνάζει από του αγίου βήματος, υπάγω και έρχομαι προς υμάς. Ουκ αφήσω υμάς ορφανούς. Έρχομαι προς υμάς, και υμείς ουν λύπην μεν νύν έχετε, ΠΑΛΙΝ δε όψομαι υμάς και χαρήσεται υμών η καρδία και την χαράν υμών ουδείς αίρει αφ' υμών".

(Ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας, Τρύφων Ευαγγελίδης, 1894)

Βατάτζης: "Το στερέωμα της Εκκλησίας Σου και η ευπρέπεια του Οίκου Σου Κύριε"

Πάσα πόλις και χώρα και δήμος απέλευσε των ενεργειών του Βασιλέως Βατάτζη. Παρέσχε δ' έτι χορηγίας εις τους ναούς και τα σεμνεία και τας μονάς. Ιδιαιτέρως δ΄εις την μονήν του Σινά και εις όσας ευρίσκοντο εν τη Σιών, και εις τα πατριαρχεία Ιερουσαλήμ, Αλεξανδρείας και Αντιοχείας.
Αλλά και ναούς εν Κωνσταντινουπόλει εξηγόρασεν, ους ήθελον να υποστρέψουσιν οι Λατίνοι προς θεραπείαν των αναγκών αυτών και της ενδείας, τοιούτοι δε μνημονεύονται ο των Βλαχερνών, ο των Ρουφιανών και ο εν Ανάπλω του Ταξιάρχου.
Επ' ίσης δε τον ναόν των Αποστόλων υπό σεισμού βλαβέντα βασιλικώς επεσκέφθη και δια χρημάτων ιδίων ανέκτησεν. Αλλά και αι μοναί του Αγίου Όρους και αι κατά την Θεσ/νίκην και αι εν τη Αττική εγνώρισαν την πλουτοδότιδα αυτού χείρα.

(Βασίλειον της Νικαίας, Αντώνη Μηλιαράκη, 1898)

Η αγία Τράπεζα της Αγιά Σοφιάς

Οι Ενετοί την υπερθαύμαστον και εξάκουστον αγίαν Τράπεζαν της Αγίας Σοφίας την πολύτιμον και ωραιοτάτην, έβγαλαν από τον ναόν και την έβαλαν εις το καράβι, και καθώς έκαμαν άρμενα και επήγαιναν εις την Βενετία, ω, του Θαύματος!

Πλησίον της νήσου του Μαρμαρά άνοιξε το καράβι και έπεσεν εις την θάλασσαν η αγία Τράπεζα και εβούλησε και είναι εκεί εώς την σήμερον, και τουτο είναι φανερόν και το μαρτυρούν οι πάντες, διότι όλον το μέρος εκείνο, όταν κάμνει φουρτούνα, η θάλασσα όλη κάμνει κύματα φοβερά, εις δε το τον τόπον οπού είναι η αγία Τράπεζα είναι γαλήνη και δεν ταράσσεται η θάλασσα.

Και υπαγαίνουν τινές εκεί με περάματα, και λαμβάνουν από την θάλασσαν εκείνην, όπου είναι η αγία Τράπεζα, και μυρίζει θαυμασιώτατα μυρωδίαν, από το άγιον μύρον όπου έχει και των άλλων αρωμάτων.

(Δωροθέου Μονεμβασίας, βίβλος χρονική, 1781)

Και το γνωρίζουν το μέρος αυτό από τη γαλήνη που είναι πάντα εκεί και από την ευωδίαν που βγαίνει. Πολλοί μάλιστα αξιώθηκαν να την ιδούν στα βάθη της θάλασσας. Όταν θα πάρουμε πάλι την Πόλη, θα βρεθεί και η άγια Τράπεζα και θα τη στήσουν στην Αγιά Σοφιά, να γίνουν σ' αυτή τα εγκαίνια.

(Ν. Πολίτη, ο.π. Α', 24, αρ. 38)

Το Ιω εν τοις Βυζαντινοίς χρησμοίς. Ο άγνωστος βασιλεύς Ιω ή Ιωάννης

Το Ιω συναντώμεν εις τους χρησμούς Λέοντος του Σοφού «Ιω, Ιω ευχαριστία» και πάλιν λέγει περί του αγνώστου βασιλέως «Ούτος ονομάζεται Ιω και αποκαλυφθήσεται ο ειλημμένος»

Πάντες οι ερμηνευταί του χρησμού τούτου μεταφράζουσι το Ιω εις Ιωάννης. Υπάρχει: «Ανωνύμου παράφρασις των του βασιλέως Λέοντος χρησμών περί του θρυλλουμένου πτωχού και εκλεκτού βασιλέως, του γνωστού και αγνώστου του κατοικούντος εν τη πρώτη άκρα της Βυζαντίδος».

Ενώ δε ούτος λέγει ότι «το όνομα τούτου κεκρυμμένον εν έθνεσιν» είτ’ εισφέρει: «Ανδρίζου, Ιωάννη, και ίσχυε και νίκα τους εχθρούς σου». Το όνομα Ιωάννης ευρίσκομεν και εις το χρησμόν τον αποδιδόμενον εις τον Ταράσιον Πατριάρχην Κων/πόλεως, όστις λέγει περί του αγνώστου βασιλέως: «Και τότε εξυπνήσει ο άγιος βασιλεύς ο εν αρχή μεν του ονόματος αυτού το Ι εν δε τω τέλει το Σ έχων, α σημαίνουσι σωτηρίαν» και κατωτέρω:

«Και στήσει την βασιλείαν αυτού εν νυχθήμερον και εν τέταρτον της ώρας, ως εκ των στοιχείων του ονόματος δείκνυται»

Εξήγησις: Το όνομα του ειρημένου βασιλέως Είναι Ιωάννης…

Ο χρησμός ούτος εγένετο επί τη προελάσει των Τούρκων και τη προόψει των αναποφεύκτων κινδύνων δια την της Κων/πόλεως τύχην. Περί της επικειμένη καταστροφής από πολλού εφέροντο χρησμοί, ων δημωδέστατοι ήσαν οι: «Βούς βοήσει και ταύρος θρηνήσει» και «Ουαί σου Επτάλοφε, ότι ου χιλιάσεις»

Ενταύθα συναντώμεν επίσης και τοω πτωχόν βασιλέα Ιωάννην υπό το σύμβολον Ιω ή Ηω.

Εν Άθω υπάρχουσι κώδικες παρέχοντες καλλιτέραν την παράδοσιν του κειμένου του εν λόγω χρησμού: «Ο πτωχός, ο πτωχολέων, το όνομα Ιω των πάντων είμαι δραγάτης. Εγώ ειμί ο βασιλεύς ο πένης, ο ελεών πτωχούς και πένητας, το δε όνομά μου ιώτα και ω συν τη μακρά ο λέγεται Ιωάννης». Πότε συνετάχθη η διασκευή αύτη; Βεβαίως μετά την ίδρυσιν του βασιλείου της Νικαίας ήτις προλέγεται ενταύθα, και προ της επανακτήσεως της Κων/πόλεως υπό του Στρατηγόπουλου….

(Ευλογίου Κουρίλα Λαυριώτη, Αθήναι 1935)

TOYΡΚΙΚΗ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ...

.

Georgijevic, Bartolomej (ca. 1510-ca.1566):
De Afflictione, Tam Prognoma, sive Praesagium Mehemetanorum : primùm de Christianorum calamitatibus, deinde de suae gentis interitu, ex Persica lingua in Latinum sermonem conversum. - Antverpiae : Antverpiae, Cura Et impendio Bartholomaei Georgieuits, typ. Eg. Copenij, [1545].

"ο ημέτερος Πατισάχ θα επέλθη και θα καταλάβη το βασίλειον των απίστων. Θα λάβη προσέτι εις την κατοχήν του το κόκκινον μήλο και θα το έχει υποχείριον.

Αν δε επί επτά έτη το ξίφος των Χριστιανών δεν ανελκυσθή, θα μείνει κύριος αυτών μέχρι του δωδεκάτου έτους.Θα οικοδομήση οικίας, θα φυτεύσει αμπέλους, θα περιφράξει κήπους και θα γεννήση υιούς.

Αλλά μετά το δωδέκατον έτος από της χειρώσεως του κόκκινου μήλου, το ξίφος των Χριστιανών θα γυμνωθεί και θα διώξει τους Τούρκους.

Η προφητεία αύτη εδημοσιεύθη πρώτη φορά το 1545 και έπειτα το 1548.

Ομοίως λόγος εγένετο και εις δημοσίευμα του 1634 και 1657.

(Bartholomew Georgevits, Prognoma sive Praesagium Mehemetanorum 1545)


("Eπετηρίς Βυζαντινών Σπουδών, Κ. Ρωμαίου," 1957)

AΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

.

ΣΠ. ΛΑΜΠΡΟΥ

Δεν ήτο δυνατόν να κυριευθεί η Πόλις. Ήτο τότε απίστευτον, ότι θα κατελάμβανον οι Τούρκοι την Κων/πολιν και την Αγίαν Σοφίαν. Και η αίσθησις η κατέχουσα τότε τους συγχρόνους κατέχει και σήμερον ακόμη δια των αιώνων το Ελληνικόν σύμπαν. Αυτοί
οι συγγραφείς οι διηγούμενοι τα της αλώσεως προσθέτουσιν, ότι οι ύστατοι αμύντορες της μετ' ολίγον πιπτούσης πόλεως δεν επίστευον, ότι ήτο δυνατόν να κυριευθεί η Κων/πολις.
Επίστευον, ότι θα εισήρχοντο οι Τούρκοι εις την Πόλιν, ότι θα προεχώρουν, αλλά ότι, οτ' έμελλον να φθάσωσιν εις την πλατείαν του Ταύρου, η κατ' άλλους χρονογράφους, ότ' έμελλον να φθάσωσιν εις τον κίονα του Κων/ντίνου, θα έπαυεν η αντίστασις, διότι επί του κίονος εκείνου ευρίσκετο ανήρ επαίτης, ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΟΣ, όστις ανιστάμενος θα ελάμβανε ρομφαίαν παρ' αγγέλου αίφνης παρουσιαζομένου και θ' απεδίωκε τους ειςελάσαντας εις την πόλιν Τούρκους και θα κατεδίωκεν αυτούς μέχρι της πατρίδος του Μωάμεθ, μέχρι του Μονοδεντρίου.
Πού είναι το Μονοδέντριον, η πατρίς η υποτιθεμένη του Μωάμεθ, μέχρι της οποίας θα καταδίωξη, με την βοήθειαν του φύλακος αγγέλου, ο επαίτης και πενιχρός και λησμονημένος βασιλεύς, ο Πτωχολέων, ως ονομάζουσιν αυτόν άλλαι παραδόσεις, τους τολμήσαντας να εισελάσωσιν εις την πόλιν, ης εν μέσωίστατο η Αγία του Θεού Σοφία;

Το Μονοδέντριον των ημερών της αλώσεως εινε η Κόκκινη Μηλιά του ελληνικού λαού. Εν αγνώστω μέρει της Ασίας υπάρχει μηλέα παράγουσα μήλα κόκκινα, και έως αυτής θα διώξη τους Τούρκους ο ανιστάμενος και πάλιν ελληνισμός. Το εν τρίτον αυτών θα βαπτισθή, λέγει η παράδοσις, το άλλο τρίτον θα φονευθή και το υπόλοιπον τρίτον θα επιζήση ίνα επανέλθη εις την πατρίδα του Μωάμεθ, εις το Μονοδέντριον των Βυζαντίνων, εις την Κόκκινην Μηλιάν των παραδόσεων του ελληνικού λαού.

«Κι ο βασιλές θα σηκωθή την σπάθα του να δράξη
Και στρατηγός σας θενα ‘μβη ‘ς το πρώτο του βασίλειο
Τον Τούρκο να χτυπήση.
Και χτύπα χτύπα, θα τον πα μακρά να τον πετάξη
Πίσω ‘ς την Κόκκινη Μηλιά, και πίς΄από τον ήλιο,
Που πια να μη γυρίση.»

( Γ. Βιζυηνός)

Δια τι να μη εντρυφήσωμεν εις τας πεποιθήσεις ας εμπνέει εις ημάς ο φιλόπατρις ποιητής ου ανέγνων το ποίημα; Δια τι να μη ελπίζω καγώ, ο τιμηθείς επί δύο όλους μήνας υπό της πατριωτικωτάτης υμών ομηγύρεως, δια τι, λέγω να μη ελπίζω ότι αι εθνικαί παραδόσεις εις ας ενετρυφήσαμεν ενταύθα θα μεστώσωσιν ορμής εθνικής εκείνους εις ους επιβάλλεται να εκπληρώσωσιν ευόρκως επ΄αγαθώ του έθνους τους προαιωνίους πόθους του ελληνισμού;
Δια τι να μη φαντασθώ, ότι μεταξύ των παρακολουθησάντων τας διαλέξεις ταύτας κρύπτεται ίσως και ο εις εκείνος, ου έχει ανάγκην η ελληνική πατρίς, και ότι μεταξύ των τρυφερών παρθένων, αίτινες εφοίτησαν ενταύθα , κρύπτεται εκείνη ήτις θα δυνηθή να καυχηθή μίαν ημέραν, ότι υπήρξεν η μήτηρ του αποδώσαντος εις τον ελληνισμόν τα όνειρα εκείνα, τους πόθους εκείνους, την ανάστασιν εκείνην, ων σύμβολον είνε η Αγία Σοφία η αποτελέσασα των ημετέρων διαλέξεων το θέμα;

(Σπ. Λάμπρου, Λόγοι και άρθρα, 1878-1902)

Γέρων Παΐσιος

" H Κωνσταντινούπολη θα γίνει Ελληνική και η Αγία Σοφία πάλι θα λειτουργήσει. Η Τουρκία θα διαλυθεί. 'Ετσι θα απελευθερωθούν τά χωριά μας και οι αλύτρωτες πατρίδες μας... "

ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ.Υπό Νίκου Α. Βέη, Codex Berlin

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΗΜΕΝΟΥ ΧΡΗΣΜΟΛΟΓΙΟΥ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ

ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΠΑΤΑΡΩΝ

ΕΤΕΡΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΕΝ ΤΩ ΑΘΩ

"Περί του θρυλουμένου και εκλεκτού βασιλέως"



Αρχ. Του γνωστού και αγνώστου του κατοικούντος εν τω πρώτω αγρώ της Βυζαντίδος ο αληθινός βασιλεύς. Tελ. Ταύτα μεν και ο Πατάρων συμφωνεί και ούτως κηρύσσει τον ως νεκρόν λογίζοντα και εις ουδέν χρησιμεύοντα.Τω δε Κυρίω ημών Ιησού Χριστώ τω ποιούντι παράδοξα πρέπει η δόξα εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν (Σπυρίδωνος Λάμπρου, Νέος Ελληνομνήμων, 1925)

Μεθόδιος, επίσκοπος Πατάρων (Λυκίας)

.

Ήκμασε κατά τον Θ’ αιώνα και διεκρίθη δια την περί την χρησμολογίαν ενασχόλησίν του, ως πάντες οι σύγχρονοί του μηδε του αυτοκράτορος Λέοντος Στ’ του Σοφού εξαιρουμένου.
Του ανδρός σώζονται εν χειρογράφοις πλείσται χρησμοί ως και εικών αυτού υπό του Κρητός Γ. Κλέντζα καλλιτεχνηθείσα. Επιγράφονται δε τα έργα αυτού: «Του εν αγίοις πατρός ημών Μεθοδίου επισκόπου Πατάρων λόγος ηκριβωμένος περί της βασιλείας των εθνών» και υπό διαφόρους άλλους τίτλους.

Εγκυκλοπαίδεια Πυρσός, 1926, Ευαγγελίδης Τρύφων.

Κώδιξ Άθω, φ(46α)

.

Αρχ. Κυρίου φανήσεται ενηχηθής παρα του ορωμένου αγγέλου τω αποκαλυφθέντι ως ανθρώπω λευκοφόρω ευνούχω και εις το ους αυτού είπε αυτού καθεύδοντος και της δεξιάς αυτού λαβόμενος είπει: έγειραι ο καθεύδων και ανάστα εκ του μνημείου και επιφαύσει σοι ο Χριστός προσκαλείται γαρ σε του ποιμένειν λαόν περιούσιον και εκ δευτέρου είπει έξελθε ο κεκρυμμένος μηκέτι κρύπτου πολλοί σε ζητούσι
Τελ. Πολύς τω όντι και ταις θριξί λάμποντας ελπίδα έχων του αοράτου Θεού παρόμοιος τω πτωχώ και εκλεκτώ και αυτός της άνω κλήσεως του φωτός του Θεού εμφορηθείς

Ο ΠΑΤΗΡ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

.
It is, therefore, fitting tonight to pay tribute to our Byzantine emperors in the person of our distinguished guest H. I. Highness, who is their descendant. I would like to pay a special tribute to a Byzantine emperor whose life I admire and revere and who was proclaimed a saint and is worshipped on the fourth November. The reasons why I chose to refer to his life are, a) that he is an ecumenical example of a leader of all ages, and b) that he is not widely known. I could not find a book about his life and I thought how forgetful we Greeks are of our history!


However, historic memory must remain alive. Therefore, let us travel mentally to Nicaea of Bithynia in 1250 A.D. Constantinople has been conquered by the Crusaders and the capital of the Empire has been transferred there. In a nearby forest, Prince Theodore II is out hunting and is dressed in the usual rich royal dress. He meets his father, Emperor John Laskaris, and greets him. His father does not answer his greeting. Theodore asks his father in private later the reason why. The historian Pahymeris, who informs us of this episode, gives us the answer of the Emperor: "Why do you waste your time and money my son? Do you not know that these golden-embroidered dresses you wear are made from the blood of your subjects and that it is for them that you must spend your money, and that the wealth of a king belongs to his subjects?"


This is the answer of the great Emperor Ioannis Vatatzis Laskaris. His son, Theodore Laskaris, became equally capable as his father and was the first in history to institute free education for the people. He was a writer and among others is the author of the Great Supplicatory Hymn to Our Lady the Virgin Mother.


One of our Great Teachers of the nation, St. Nikodemos of Mt. Athos, writes about Emperor John that he was meek, gentle, humble, defender of the oppressed and was a standard and measure of justice. He was a source of compassion and charity and was named St. John "the Merciful." In the social field, he was really great. He protected the rural and urban classes and the rights of those who had suffered injustice. He made redistribution of land from the great landowners to the poor so that everyone should have an allotment of land. He himself cultivated land and raised animals as an income and did not receive any allowance from the state budget for his personal expenses. By a law, "Neara," he prohibited unnecessary expenses by all citizens.


The historian Gregoras tells us that St. John was the ideal leader of the Empire and that he showed a fatherly and Christian love for his subjects. He subdued injustice and exploitation of one person by another and protected the weak against the powerful. So, history named him as "father of the Greeks".
His contemporary historian Akropolitis wrote "an epitaph to the late King John" where he says that the Greeks never had such a good Emperor. He was punctilious and just in Church affairs and by another law, "Neara," he prohibited usurpation of the Church property especially by the politicians. He founded and helped various Monasteries in Asia, Sinai, the Patriarchates of Alexandria and Antioch, and Cyprus. In war, he was very brave and recaptured many provinces of the Empire and he prepared the way for the liberation of Constantinople from the Crusaders: an event achieved by Michael Paleologos, which he did not have the good fortune to survive. Yet, in essence it was his work.


He had many successes in the diplomatic arena and came very close to the Union of the Churches. He was besieging the City with the Bulgarian Assan as an ally, while at the same time he entered into alliance in the West with Frederick II who helped him against the new Crusaders incited by the Pope, to the latter's great disappointment.


He died in 1254 and was buried in the Monastery of Sossandron that he had founded. Seven years later, in the translation of his relics, a miracle took place as we are informed by St. Nikodemos: "At the opening of the sepulcher, there came out an unusual fragrance and a sensation of grace, while his body was found intact and imperishable, it seemed as though he was sitting in a royal throne; there was no sign of decay but he had red cheeks instead." Even his royal clothes were uncorrupted. His relics thus became miraculous and many people were cured and venerated him. St. Nikodemos composed a sung liturgy in his pious memory.


When the Greek Parliament in the last century asked the Byzantine historian Constantine Amandos to suggest to them the portrait of a Byzantine Emperor to hang it in the Parliament, he suggested St. John the Merciful, so that his figure might work as a model of excellence for them and inspire them. But the Parliament unfortunately did not follow his advice and Greek people today are deprived of the fatherly love and care that St. John gave his people; and, which care is instead bestowed upon foreigners and even our enemies. It appears that the model exceeded their willingness to act or their ability to achieve the same.


It is evident that the life of such an eminent Emperor and a Saint was to be invested with reverence, admiration, and hope in the popular songs, frontier ballads, and holy traditions. Some old revered prophecies, especially those of St. Methodius, Bishop of Patara, and Leon the Wise, say that this Saint Emperor will resurrect and "the Seven-hill City you will rule again" and in the World Kingdom none shall dispense or receive injustice, and "the land shall yield a hundredfold more crop and the plowman shall reach the harvester."
These are our illustrious Byzantine Emperors that render speechless our history’s disputers in the West – which remains detached from pure wisdom and the miracle, despite its nourishment from Greece.
Let there be with us in our troublesome modern times the blessing, guidance, and protection of this great Saint of our Nation.

¤ ¤ ¤ ¤
(Original Greek text}

Είμαι πολύ συγκινημένη διότι ο Υψηλός προσκεκλημένος μας, αποδεχόμενος τήν προτασή μου, έρχεται να μας γνωρίσει και να μας μιλήσει στον πιο κατάλληλο και φυσικό του χώρο που θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για Βυζάντιο, σ' αυτό δηλαδή το Πνευματικό μας Κέντρο των βίαια αποκομμένων και διογμένων τέκνιων απο την Μάνα τους γη Κωνσταντινούπολη και που κρατούν με σεβασμό τις ιερές τους Βυζαντινές παραδόσεις, όπως καλά γνωρίζω από τα πολλά χρόνια που συνεργάζομαι μαζί τους. Και καλό είναι να τιμήσουμε τους Βυζαντινούς μας αυτοκράτορες εις το πρόσωπο του Υψηλού μας καλεσμένου, ο οποίος είναι απόγονός των, και ιδιαιτέρως ενός Αγίου ενδοξοτάτου Βυζαντινού αυτοκράτορος από την προσωπικότητα και τον βίο του οποίου είμαι κυριολεκτικά συνεπαρμένη. Και επιτρέψατέ μου να σας κάνω κοινωνούς αυτού του θαυμασμού μου για δύο λόγους: 1) Διότι αποτελεί υπόδειγμα ηγέτου διαχρονικό και οικουμενικό και 2) Διότι είναι άγνωστος στους πολλούς. Γι' αυτό και όταν ζήτησα βιβλίο με τον βίο του δεν βρήκα και σκέφθηκα μα τόσο εύκολα λοιπόν ξεχνάμε την ιστορία μας;

Η μνήμη όμως πρέπει να μένει άσβεστη. Γι' αυτό ας μεταφερθούμε νοερά στη Νίκαια της Βιθυνίας στα 1250. Η Κωνσταντινούπολη είναι στα χέρια των Σταυροφόρων και η έδρα της αυτοκρατορίας έχει μεταφερθεί εκεί. Σε κάποιο κοντινό δάσος έχει βγεί για κυνήγι ο πρίγκηψ Θεόδωρος Β' ντυμένος με πολυτελή ενδύματα. Συναντά τον πατέρα του τον Αυτοκράτορα Ιωάννη και τον χαιρετά. Εκείνος όμως δεν του ανταποδίδει τον χαιρετισμό. Ο Θεόδωρος τότε κατ' ιδίαν ερωτά να μάθει τό λόγο. Και ο ιστορικός Παχυμέρης που μας διασώζει το χαριτωμένο αυτό επεισόδιο, μας δίνει την απάντηση του Ιωάννου: "Γιατί παιδί μου σπαταλάς τα χρήματα και τον χρόνο σου άσκοπα; Και δεν γνωρίζεις ότι τα χρυσοκέντητα αυτά υφάσματα που φοράς είναι από το αίμα των υπηκόων σου και ότι έπρεπε γι' αυτούς να δαπανάς τα χρήματά σου διότι ο πλούτος των βασιλέων ανήκει στους υπηκόους του;"

Αυτός είναι ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Βατάτζης Λάσκαρις, ο δε γιος του Θεόδωρος Λάσκαρις Β' ήταν εξίσου ικανός με τον πατέρα του και μεταξύ άλλων, ήταν ο πρώτος που εθέσπισε τη δωρεάν παιδεία, ήταν λόγιος και έγραψε και τον Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα στην Υπεραγία Θεοτόκο.
Για τον πατέρα όμως Ιωάννη, ο Μεγάλος Δάσκαλος του Γένους Αγ. Νικόδημος Αγιορείτης γράφει ότι ήταν πράος, άκακος, γαληνός, προστάτης των αδικουμένων και αποτελούσε "στάθμη της δικαιοσύνης". Ήταν πηγή της ελεημοσύνης γι' αυτό και ωνομάσθη "ελεήμων". Στον κοινωνικό τομέα δε εμεγαλούργησε. Εγινε προστάτης της αγροτικής και αστικής τάξεως και των δικαιωμάτων όλων των αδικουμένων. Εκαμε ανακατανομή της γης από τους μεγαλογαιοκτήμονες στους πτωχούς ώστε όλοι να έχουν κλήρον γης. Ο ίδιος εκαλλιεργούσε μερίδα γης για να μην επιβαρύνει το κράτος καθόλου με τα έξοδα παραστάσεώς του. Με μια Νεαρά του απηγόρευσε και τα περιττά έξοδα στους πολίτες.

Ο ιστορικός Γρηγοράς αναφέρει ότι εις το πρόσωπόν του η Αυτοκρατορία είχε τον ιδανικόν Κυβερνήτην. Ενδιαψέρθηκε χριστιανικά και πατρικά για τους υπηκόους του και επάταξε την αδικία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και προστάτεψε τους αδυνάτους έναντι των δυνατών. Γι' αυτό έμεινε στην ιστορία ως "πατέρας των Ελλήνων".

Ο σύγχρονός του ιστορικός Ακροπολίτης εις τον "επιτάψιον τω αοιδίμω βασιλεί κυρώ Ιωάννη" γράφει ότι το γένος των Ρωμαίων δεν είχε ποτέ τέτοιον αυτοκράτορα. Επίσης ήταν ακριβοδίκαιος και στα εκκλησιαστικά και με Νεαρά απαγόρευσε την αρπαγή της εκκλησιαστικής περιουσίας από τους πολιτικούς. Ιδρυσε δε και βοήθησε πολλές Ι. Μονές στη Μ. Ασία, Σινά, Πατριαρχεία Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Κύπρο. Επίσης στον πόλεμο ήταν γενναιότατος και ανακατέλαβε πολλά εδάψη της Αυτοκρατορίας και ετοίμασε την οδό της ελευθερώσεως, της Κωνσταντινουπόλεως από τους Σταυροψόρους, πράγμα το οποίον επέτυχε ο Μιχαήλ Παλαιολόγος και ο ίδιος δεν ευτύχησε να ζήσει το γεγονός. Όμως ήταν στην ουσία έργο δικό του.
Στο διπλωματικό πεδίο είχε πολλές επιτυχίες και έψθασε πολύ κοντά στην Ενωση των Εκκλησιών. Με σύμμαχο τον Βούλγαρο Ασσάν πoλιορκούσε την Πόλη, συγχρόνως είχε συμμαχήσει με τον Φρεδερίκο Β' της Δύσεως ο οποίος τον συνέδραμε στην αντιμετώπιση των νέων σταυροψόρων υποκινουμένων υπό του Πάπα προς μεγάλη απογοήτευση του τελευταίου.

Εκοιμήθη το 1254 και ετάψη εις την Ι. Μονή Σωσάνδρου που έκτισεν ο ίδιος. Οταν μετά 7 χρόνια έγινε η μετακομιδή του λειψάνου του συνέβη το εξής θαύμα, όπως ιστορεί ο Αγιος Νικόδημος. "Εξήλθεν εκ του τάφου του ασυνήθιστος ευωδία και χάρις, το δε σώμα του ευρέθη άψθαρτον και εφάνη ως να κάθεται εις βασιλικόν θρόνον χωρίς κανένα σημάδι αποσυνθέσεως αλλά με το κόκκινο χρώμα εις τας παρειάς". Ακόμη και τα βασιλικά του ρούχα ήσαν αδιάφθορα. Από τότε το τίμιο λείψανό του έκαμε πολλά θαύματα και πλήθη λαού το προσκυνούσαν και μέχρι πρόσφατα. Σuνέθεσε δε ο Αγιος Νικόδημος ολόκληρον ασματικήν ακολοuθίαν εις την σεπτήν μνήμην του.

Οταν η Βοuλή των Ελλήνων εζήτησε από τον μεγάλο βuζαντινολόγο Κωνσταντίνον Αμαντο να προτείνει ποιο πορτραίτο Βυζαντινού αuτοκράτορος έπρεπε να αναρτηθεί στη Βοιιλή, εκείνος πρότεινε τον Αγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα, ώστε να είναι πρότυπό τους και να τους φωτίζει. Αλλά δεν ακολούθησαν τη συμβοιιλή του, δυστυχώς για μας σήμερα που σαν λαός είμεθα υστερημένοι αυτής της πατρικής στοργής που έδειχνε ο Αγ. Ιωάννης και που δυστυχώς βλέπουμε περισσότερο να δαπανάται σε ξένους και εχθρούς μας. Φαίνεται ότι το πρότυπο αυτό ήταν υψηλότερο απ' ότι θα ήθελαν ή θα μπορούσαν οι ίδιοι να ενσαρκώσουν.
Επόμενο ήταν ένα τόσο λαμπρό αυτοκράτορα και άγιο να τον περιβάλλουν με σεβασμό, θαuμασμό και ελπίδα και τα ακρίτικα τραγούδια και οι ιερές παραδόσεις και προφητίες του Γένους, όπως του Αγ. Μεθοδίου, Επισκόπου Πατάρων και Λέοντος Σοφού που λένε ότι θα αναστηθεί ο Βασιλέας αυτός και ότι "πάλιν έξεις Επτάλοφε το κράτος", ότι στην Παγκόσμιον Βασιλείαν του δεν θα υπάρχει ούτε ο αδικών ούτε ο αδικούμενος και "η γη θα δίνει καρπόν εκατονταπλασίονα και ο αροτρεύς θέλει φθάση τον θεριστήν".

Αυτοί είναι οι λαμπροί Βυζαντινοί μας αυτοράτορες που δίνουν αποστομωτική απάντηση και στην αμφισβητούσα την ιστορία μας Δύση, και παρόλο που η Ελλάς είναι τροφός της εκείνη έμεινε αμέθεκτη ακτίστου σοφίας και θαύματος.
Ας είναι στους δύσκολους σημερινούς καιρούς και πάντοτε μαζί μας η ευλογία και η προστασία του Μεγάλου αυτού Aγίoυ του Γένους μας.

Η Κοίμησις του Αγίου Αυτοκράτορος

Ο Βατάτζης δεν έζησε μακρόν χρόνον μετά την εκστρατειαν εναντίον των Ελλήνων της Ηπείρου. Επιστρέψας εις την Νίκαιαν προσεβλήθη αίφνης υπό αποπληξίας, ήτις κατέστησεν αυτόν άφωνον επί τριάκοντα και εξ ώρας. Ευθύς δ’ ως ανέλαβεν ικανάς δυνάμεις, ώστε να δυνηθή ν ταξιδευση διέταξε τους ακολούθους αυτού να μεταφέρουσιν αυτόν εις το προσφιλές Νυμφαίον, Αλλ’ η αλλαγή του κλιματος δεν ηδυνήθη να εμποδίσει την υποτροπήν της νόσου. Προσεβάλλετο υπό συχνών λιποθυμιών, αι σάρκαι αυτού έφθινον και μάτην μετέβη εις Σμύρνην χ’αριν προσκυνήσεως της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας επ’ ελπίδι ιάσεως. Τέλος αφ’ ου η νόσος διήρκεσεν επί έτος και πλέον, απέθανεν εν Νυμφαίω τη 30 Οκτωβρίου 1254, εν ηλικία ετών εξήκοντα και δύο, ων τριάκοντα και τρία σχεδόν είχε διέλθει επί του θρόνου.
Ο πιστός Ακροπολίτης εξεφώνησε εις αυτόν λόγον εγκώμιον των κατορθωμάτων αυτού συνέγραψεν ο υιός και αι μέλλουσαι γενεαί απέβλεπον εις αυτόν ως «Πατέρα των Ελλήνων».
Ου μην αλλά και τον δέκατον τέταρτον αιώνα ηξιώθη τας τιμάς αγίου.
Ότε οι Τουρκοι ηπείλησαν περί το 1304 την μονήν των Σωσάνδρων, τα λείψανα αυτού ανεκομίσθησαν χάριν ασφαλείας εις την Μαγνησίαν, Ο φύλαξ του κάστρου, περιπολών περί αυτό κατεπλήχθη υπό της εμφανίσεως παραδόξου φωτός, κινουμένου περί τα τείχη ως ει χάριν επιθεωρήσεως.Του φαινομένου δε τούτου επαναληφθέντος τρις, ανέφερε το πράγμα εις τους ανωτέρους και έγεινεν εξέτασις. Εφ’ ικανόν το φάντασμα εξέφυγε τους ερευνώντας, ‘εως ο κουφός αδελφός του φύλακος εδήλωσεν ότι είχεν ίδει άνδρα περιβεβλημμένον αυτοκρατορικήν στολήν και είχεν ακούσει αυτόν λέγοντος, ότι επιμελείτο της φυλάξεως του κάστρου. Έτσι ανεγνωρίσθη πάραυτα ως αυτός ο νεκρός αυτοκράτωρ Ιωάννης, ο «Ελεήμων» όστις είχεν εγερθεί εκ του τάφου, όπως υπεραμυνθή της πόλεως.

‘Εκτοτε Ιωάννης Βατάτζης ο Ελεήμων ελατρεύετο ως άγιος εν Μαγνησία,Νυμφαίω και εν Τενέδω, η εορτη αυτού ετελείτο τη 4 Νοεμβρίου και συνετάχθη προς τιμήν αυτού ασματική ακολουθία.
(Νέος Ελληνομνήμων, 1924, Σπ. Λάμπρου)

Kληρονόμος εστίν ο πένης βασιλεύς, ος ευτρεπίσθη υπό αγγέλων αγίων

.

Kληρονόμος εστίν ο πένης βασιλεύς, ος ευτρεπίσθη υπό αγγέλων αγίων. Ξίφος προς απώλειαν και όλεθρον πασών απίστων λαών. Λαμπάδας απτομένας τα έτη της βασιλείας λαμπρά, ειρηνεύοντα και αγαθοποιούντα και φρουρούντα πιστούς, τράπεζα δε εστολισμένη ο πλούτος του Θεού και η ειρήνη και η μονοκρατορία από ανατολών έως δυσμών. Οι παπάδες φορεμένοι μετά ύμνων και ωδών εκβοώντες τον βασιλέα και δοξάζοντες τον Κύριον περί ειρηνικής καταστάσεως και ευσταθείας των αγίων του Θεού εκκλησιών. Όταν ο τλήμων, ο πένης, ο βοώπτης εκ νότου ήξει προς σε δια θαλάσσης, τότε Βυζαντίς επτάλοφε κυρίαν καταστήσει σε.

(Εκ του αυτού Λεοντίου στίχοι περί της Κων/πόλεως παρά του αγγελοφόρου βασιλέως)

+++

Εν τη Κωνσταντινουπόλει ευρίσκεται κιόνιον και εις εν μέρος ίσταται σημείον, ξηρόλοφος καλείται. Υπάρχει μάρμαρον γλυπτόν λευκόν, ωραιοτάτω και έχει πάντας τους χρησμούς ους έκαμεν εκείσε του Βασιλείου ο υιός του εκ Μακεδονίας, ο Λέων ο σοφότατος ο μέγας αυτοκράτωρ.
(Φ 37α, έτερος χρησμός ωραίος διαλαμβάνων και ούτος περί του τέλους της βασιλείας του Ισμαήλ)

προφητείες

.

Οι προφητείες του Αγίου Κοσμά ερμηνευμένες από τον πατήρ Εφραίμ πρώην φιλοθείτη ο οποίος είναι ένας άγιος γέροντας , ζεί στην Αριζόνα της Αμερικής όπου έφυγε για ιεραποστολή . Τα μελλούμενα τα παραθέτει σε χρονική αλληλουχία . Σύμφωνα με αυτά ο αντίχριστος θα έλθει 40 περίπου χρόνια μετά το πάρσιμο της Κωνσταντινούπολης . Εφόσον τα γεγονοτα της Κωνσταντινούπολης δεν έχουν συμβεί δεν μπορούμε να μιλάμε για τον αντίχριστο της Αποκάλυψης . Επομένως ο καλόγερος π. Μάξιμος που έχει βγεί και λέει ότι ο αντίχριστος θα έλθει στο 2013 είναι μάλλον σε πλάνη . Βεβαίως ζούμε σε μια πρόδρομη εποχή όπου όλα οδηγούν προς τα εκεί .
Ολες οι προφητείες σε χρονική αλληλουχία ερμηνευμένες από γέροντα Εφραίμ πρώην Φιλοθείτης από την Αριζόνα των ΗΠΑ.

==> http://www.dailygreece.com/2007/10/post_19.php <==

Θαύματα Ιωάννη του Ελεήμονος Δούκα Βατάτζη

.

Ο Βυζαντινός Ιστορικός Γεώργιος Παχυμέρης, που χαρακτηρίζεται από αρκετά ορθολογιστικό πνεύμα, αναφέρει, ένα θαύμα που έγινε γύρω στο 1300 στη Μαγνησία, όταν η πόλη υπέφερε από τους Τούρκους.

Ο καστροφύλακας της πόλης έβλεπε κάθε νύχτα μια αναμμένη λαμπάδα να περιέρχεται το πόλισμα δυο και τρείς φορές.
Οι έρευνές του δεν μπόρεσαν να λύσουν το μυστήριο. Ώσπου μια νύχτα, ο αδελφός του, που ήταν κουφός εκ γενετής, είδε έναν άνδρα με βασιλικό παράστημα να κρατά μια λαμπάδα και να τριγυρίζει στα τείχη λέγοντας πως οφείλει να τα περιφρουρεί.

Ο κουφός μέσα στην ταραχή του γιατρεύτηκε και άκουσε. Ο άντρας με τη λαμπάδα ήταν ο αυτοκράτορας Ιωάννης Βατάτζης.

(Ελισάβετ Ζαχαριάδου, Ιστορία και Θρύλοι των Παλαιών Σουλτάνων, 1300-1400)

Μελέτη Δυναστείας Λασκαριδών – Ιωάννης Δούκας Βατάτζης

(Παύλου Καλλιγά, Μελέται Βυζαντινής Ιστορίας, Λασκαρίδαι – Παλαιολόγοι, 1894)

Ο Ιωάννης Δούκας Βατάτζης ήτο βεβαίως έκτακτος ανήρ. Παραλαβών την βασιλείαν οικτρώς διασωθείσαν εν Βιθυνία ως εν παραβύστω δι΄ ακαμάτου και συνετής ενεργείας εξέτεινεν αυτήν από του Μαιάνδρου μέχρι της Ηπείρου, τον Έβρον έχουσαν όριον προς την Βουλγαρίαν. Μόνον το Βυζάντιον υφίστατο έτι εντός του συνεχούς τούτου κράτους, αλλά πνέον τα λοίσθια και λιπόψυχον, ουδέ δυνάμενον πλέον να εκφύγη των χειρών του περιζώσαντος αυτό πανταχόθεν. Ήτο ανδρικού χαρακτήρος και εμπειροπόλεμος, ουδέποτε όμως απερισκέπτως επιχειρών, αλλά άφοβος εν τοις κινδύνοις. Δια της πραότητος επεβάλλετο και εις αυτούς τους εχθρούς και εις τούτο μάλλον αποδοτέα είναι η επιτυχία εν Θράκη και Μακεδονία, αγαπητός γενόμενος και εις τους Βουλγάρους και Αλβανούς και εις τους Λατίνους, ουδέ μνημονεύεται πράξις τις εμφαίνουσα σκληρότητα ή άδικον φρόνημα, όλως δε εξαιρετική υπήρξεν η κατά του Μιχαήλ Παλαιολόγου καταφορά, ήτις εν τούτοις δεν υπερέβη τα όρια. Αι εν Ασία επαρχίαι υπό το σκήπτρον αυτού ευημέρησαν και είδον επανερχόμενον τον πλούτον. Εν γένει ο Βατάτζης ήτο οικονόμος και σχεδόν φειδωλός, προς δε τους ξένους πρεσβευτάς μεγαλόδωρος, όπως εγκωμιάζηται παρ΄αυτών.
Και αυτός και η ευσεβής σύζυγος, η Ειρήνη, ενεψύχωσαν την παιδείαν και εφρόντισαν περί διδασκαλίας (…)

August Heisenberg, Εγκώμιον - Βίος του αγίου Ιωάννου βασιλέως του Ελεήμονος, Cod. Vatic. gr. 579, foll. 229-250

.

Heisenberg August, *1869 Osnabrück, † 1930, mittel- und neugriechische Philologie, o. Univ.-Professor, München, Philos.-philol. Kl., ao. M. 1911, o. M. 1913.

.

H εκπαίδευση και η μόρφωση στα χρόνια του Βατάτζη

.

Φωτ. (Αριστερά) : Sir Steven Runciman - Ο μέγιστος βυζαντινολόγος του 20ου αιώνα
Η λεηλασία του 1204 αναστάτωσε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα. Ο ελληνισμός βρισκόταν τότε στο ύψος του. Ο Μιχαήλ Ακομινάτος μόλις είχε πάει στην Αθήνα γεμάτος ενθουσιασμό για το κλασικό της παρελθόν και ο μεγάλος κληρικός Ευστάθιος Θεσσαλονίκης μόλις πριν από λίγο είχε τελειώσει τα σχόλιά του στον Πίνδαρο. Τώρα οι λόγιοι σκορπίστηκαν, οι σχολές τους εξαφανίστηκαν και τα βιβλία τους καταστράφηκαν από τις φλόγες των Λατίνων.
Η λογιοσύνη ωστόσο δεν χάθηκε και πολύ γρήγορα κέντρο της έγινε η εξόριστη αυλή της Νικαίας. Εκεί εγκαταστάθηκε ο σοφός Βλεμμύδης. Ο πατέρας του ήταν γιατρός στην Κων/πολη και το 1204 αποσύρθηκε στην Προύσα. Στο χάος που επακολούθησε μετά την καταστροφή, ο Βλεμμύδης δυσκολεύτηκε να βρει δασκάλους και τελικά τα περισσότερα τα έμαθε από έναν ερημίτη στα βουνά της Βιθυνίας που τον έλεγαν Πρόδρομο και που του δίδαξε αριθμητική, γεωμετρία και αστρονομία.
Το 1238 ο Βλεμμύδης περιόδευσε τον παλιό βυζαντινό κόσμο και συγκέντρωσε χειρόγραφα, εφοδιασμένος με συστατικά γράμματα του αυτοκράτορα της Νικαίας Ιωάννη Γ’ Βατάτζη. Χάρη κυρίως στις δικές του προσπάθειες η παιδεία στη Νίκαια έφτασε σ΄ένα επίπεδο υψηλό. Εκεί σπούδασε και δίδαξε ο Παχυμέρης και ο Ακροπολίτης. Και η αυλή της Νικαίας προστάτεψε ιδιαίτερα τα γράμματα.

(Steven Runsiman, Βυζαντινός πολιτισμός)

Απόπειρα ενώσεως των Εκκλησιών κατά των χρόνων της Φραγκοκρατίας. Υπέρμαχος της πατρίδος και της ακαινομήτου ορθοδόξου πίστεως ο αυτοκράτωρ Βατάτζης

Τω 1222 Πατριάρχης Κων/πόλεως εν Νικαία εξελέγη ο Γερμανός Β’ (1222-1240) ανήρ μεγάλης παιδείας και δραστηριότητος καθ’ ο έτος τελευτήσαντα τον Θεόδωρον Α’ Λάσκαριν διεδέχθη ο Ιωάννης Δούκας Βατάτζης (1222-1254). Ο νέος Πατριάρχης άμα τη χειροτονία αυτού έγραψε προς το εν Κων/πόλει αποφασισμένον ορθόδοξον ποίμνιον προτρέπων αυτό να εμμένη εν τη ορθοδόξω πίστει βραδύτερον έγραψε και προς τον παρείσακτον λατίνον Πατριάρχην Κων/πόλεως παρακαλών αυτόν να παύση τους κατά των ορθοδόξων διωγμούς. Βαρυαλγών δ’ εμάνθανεν ο Πατριάρχης τα μαρτύρια των Κυπρίων ορθοδόξων οίτινες ζώντες εκαίοντο και μυρία κακά έπασχον παρά των δυτικών, των χριστιανών εαυτούς νομιζόντων, μόνον και μόνον διότι οι Έλληνες δεν ήθελον ν’ απομακρυνθώσιν από της ορθοδόξου πίστεως.Και προς τους Κυπρίους μετά συνοδικήν απόφασιν ο Πατριάρχης γράψας συνέστησεν εγκαρτέρησιν εν τη ορθοδόξω πίστει.

Επειδή όμως ένεκα πολιτικής ανάγκης ο Βασιλεύς Ιωάννης Βατάτζης ηθέλησε να παράσχη εις τον Πάπαν Ρώμης ελπίδας περί ενώσεως ο Πατριάρχης Γερμανός εκών άκων έστερξε συζητήσεις και επικοινωνίαν προς τον Πάπαν και τους αντιπροσώπους αυτού. Χρησιμοποιήσας την δια της Νικαίας διέλευσιν πέντε φραγκισκανών Μοναχών μεταβαινόντων εις την Δύσιν έγραψε περί το 1232 προς τον Πάπαν Γρηγόριον Θ’ και προς τους Καρδιναλίος παραστήσας μεν τα εκ του σχίσματος και της διαιρέσεως των Εκκλησιών επακολουθήσαντα δεινά, τα φρικώδη των ορθοδόξων Κυπρίων βασανιστήρια και τα μαρτύρια αυτών, υποδείξας δ’ ότι η ορθόδοξος Εκκλησία ήτις διασώζει απαραχάρακτον την αληθή πίστιν του Χριστού εινε πρόθυμος εις ένωσιν αρκεί μόνον να στηριχθή μεν αύτη επί της ορθής βάσεως οι Λατίνοι δε κληρικοί ν’ απομακρύνωσιν αφ’ αυτών την φιλοδοξίαν, την απληστίαν και την φιλαργυρίαν. Ο Πάπας Γρηγόριος, απαντήσας προς τον Πατριάρχην Γερμανόν δια δύο επιστολών (26 Ιουλίου 1232, 18 Μαϊου 1233), προσεπάθησε μετά της συνήθους ρωμαϊκής μεγαλαυχίας να εξάρη το αξίωμα της Εκκλησίας της Ρώμης και να δικαιολογήση δια διαφόρων αυθαιρέτων σκέψεων και αλληγορικών ερμηνειών την διδασκαλίαν αυτής και την υπεροχήν. Την πρώτην επιστολήν του Πάπα εκόμισαν τέσσερις λατίνοι μοναχοί τω 1234 αφικόμενοι εις Νίκαιαν . Μετ’ αυτών διεξήγαγον οι Έλληνες επτά συζητήσεις περί του Filioque και των αζύμων, χωρίς να πείσωσι του λατίνους, οίτινες επί τη δηλώσει του Πατριάρχου ότι εσκόπει να συγκαλέση Σύνοδον προς εξέτασιν των ζητημάτων τούτων απήλθον εις την Κων/πολιν, μη θελήσαντες να συμμετάσχωσι της Συνόδου, αλλά βραδύτερον προσκληθέντες επείσθησαν να προσέλθωσιν.

Η Σύνοδος συνήλθεν εν Νυμφαίω παρά την Σμύρνην την Κυριακήν του Πάσχα, 24 Απριλίου 1234, παρόντες εν αυτή εκ των λοιπών Πατριαρχών της Ανατολής μόνον του Αντιοχείας Συμεών και πολλών Ιεραρχών. Τας συζητήσεις διεξήγαγε μεν κυρίως ο Πατριάρχης Γερμανός αλλά συμμετέσχον αυτών άλλοι τε και ο «ύπατος των φιλοσόφων» Νικόλαος Καρύκης μετά του Νικηφόρου Βλεμμύδου, παρηκολούθησε δε αυτάς και ο Βασιλεύς Ιωάννης Βατάτζης. Αι συζητήσεις περιστράφησαν περί το Filioque και τα άζυμα, περί του καθαρτηρίου πυρός, διεξήχθησαν δε μετά πολλής της σφοδρότητος εκατέρωθεν, συντελέσασαι μάλλον εις μείζονα διάστασιν ή εις ένωσιν των Εκκλησιών. Τη 21 Μαϊου 1237 ο Πάπας Γρηγόριος έγραψε προς τον Βασιλέα Ιωάννη Βατάτζην προσκαλών αυτόν εις ένωσιν, εν περιπτώσει δ’ αρνήσεως απειλών να στρέψη κατ’ αυτού και κατά του βασιλέως της Βουλγαρίας την δια τους Αγίους Τόπους παρασκευαζομένην Σταυροφορίαν. Την απειλήν ταύτην εζήτησε να εφαρμόση ο εφεξής Πάπας Ιννοκέντιος ο Δ’ εν τη Λογδούνω Συνόδω του 1245, αλλά ιδών ότι ουδεμία εκ τούτου ηδύνατο να προκύψη ωφέλεια μετήλθε διαλλακτικήν πολιτικήν αποφασσίσας να συνεννοηθή μετά του Βασιλέως των Ελλήνων Ιωάννην Βατάτζη. Προς τούτο απέστειλεν εις Νίκαιαν μοναχούς τινάς υπό τον αρχηγόν των Φραγκισκανών, τον εκ Πάρμας Ιωάννην, κομιστάς επιστολής προς τον Ιωάννην Βατάτσην.Αφίκοντο δ’ εις Νίκαιαν οι παπικοί απεσταλμένοι τω 1249 επί Πατριάρχου Μανουήλ Β’ (1240-1255) διαδεχθέντος τον επί μήνας μόνον τρείς μετά τον Γερμανόν πατριαρχήσαντα Μεθόδιον (1240). Ο πατριάρχης Μανουήλ ανέπτυξε μεγάλην ου μόνον εκκλησιαστικήν αλλά και πολιτικήν ικανότητα, όθεν ηδύνατο να φανή χρήσιμος τω Βασιλεί και εν τη προκειμένη περιπτώσει. Αλλά και αφ’ εαυτού μεν ο Βασιλεύς ηδύνατο αρμοζόντως την πορείαν αυτού να καθορίση περί των πραγματικών όμως σκοπών του Πάπα έλαβε και εξ αυτής της Δύσεως πληροφορίας. Ο πενθερός αυτού Αυτοκράτωρ της Γερμανίας Φρειδερίκος Β’, έγραψε προς αυτών καταγγέλων την δολιότητα και πανουργίαν των αρχιερέων της Ρώμης εν ταις προς ένωσιν δήθεν των Εκκλησιών ενεργείαις αυτών, αποτρέπων αυτόν από πάσης διαπαραγματεύσεως μετά των παπικών απεσταλμένων. Ούχ ήττον ο Βατάτζης εδέχθη αυτούς ευμενώς και συνεζήτησε μετ’ αυτών δια των διακεκριμένων Ελλήνων Θεολόγων, ιδία του Νικηφόρου Βλεμμύδου, βάσιν των διαπραγματεύσεων τιθέμενος τη εις αυτόν απόδοσιν της Κ/πόλεως. Εν τη απαντήσει αυτού προς τον Πάπαν εξέφραζε προ παντός την κατάπληξιν αυτού επί τη αλαζονία και αυθαδεία του προς αυτού παπικού γράμματος.

Οι παρά σου, λέγει, σταλέντες ενεχείρισάν μοι γράμμα, όπερ αυτοί μεν διατείνοντο ότι προς εμέ εγράφη, εγώ δε προς την των γεγραμμένων ατοπίαν αφορών ουδαμώς ηδυνάμην να πιστεύσω ότι σον είναι το γράμμα , αλλά τινός εσχάτη μεν συζώντος απονοία τύφου δε και αυθαδείας πλήρη την ψυχήν έχοντος, διότι απευθύνεται ουχί προς Βασιλέα, οίος εγώ είμι, αλλ΄ως προς τινά ανώνυμον και άδοξον μάλλον δ’ άγνωστον και αφανή. Εσήμανε δε το τοιούτον γράμμα ότι εν τω γένει ημών των Ελλήνων η σοφία βασιλεύει και ότι δι’ αυτής έδει να μη αγνοούμεν την του θρόνου σου αρχαιότητα. Ωσεί πρόκειται περί θεωρήματος τινός πολλής δεομένου της σοφίας. Ο θρόνος σου είναι επί της γης και ουχί επί νεφελών ή εν μετεώροις που κείμενος, μη διαφέρων των λοιπών αρχιερατικών θρόνων, όθεν δεν απαιτείται σοφία προς γνώσιν αυτού. Και ορθώς μεν ελέχθη ότι η σοφία από του ημετέρου γένους ήνθησε και εις τους άλλους διεδόθη, «εκείνοι δε πώς ηγνοήθη ή και μη αγνοηθέν πως εσιγήθη το συν τη βασιλευούση παρ’ ημίν σοφία και την κατά κόσμον ταύτην βασιλείαν τω ημών προσκεκληρούσθαι γένει παρά του μεγάλου Κων/ντίνου, του τη χριστωνύμω κλήσει τη αρχή περιποιησαμένου το σεμνόν τε και τίμιον; Τίνι γαρ και ηγνόηται των πάντων, ως ο κλήρος της εκείνου διαδοχής εις το ημέτερον διέβη γένος, και ημείς εσμέν οι τούτου κληρονόμοι και διάδοχοι;»

Ο Πάπας ηξίου να μη αγνοώσι τα δίκαια του θρόνου του, πώς όμως αυτός αγνοεί τα δίκαια των Ελλήνων επί της Κων/πόλεως. Πάντως δε γινώσκει ο Πάπας την ληστρικήν και μιαιφόνων κατάσχεσιν της Κων/πόλεως υπό των Σταυροφόρων και τας κακουργία ς αυτών, ας ουδ’ οι μουσουλμάνοι κατά χριστιανών διέπραξαν. Εάν δε, λέγει ο Βασιλεύς, είναι αληθές ότι νέαν παρασκευάζει ο Πάπας σταυροφορίαν , αύτη πρέπει προπαντός να εκκαθαρίσση την Κων/πολιν και την λοιπήν χώραν των Ελλήνων από τας ληστρικώς κατεχόντων αυτάς και να τιμωρήση αυτούς ως βεβηλώσαντας ναούς, ενυβρίσαντας τοις θείοις σκεύεσι και πάσαν ανοσιουργίαν επιδειξαμένους κατά χριστιανών. Άλλως η Σταυροφορία , μάλιστα υπό τον παράνομον λατίνον της Κων/πόλεως Βασιλέα τασσομένη υπό του Πάπα, είναι ειρωνία κατά των Αγίων Τόπων και παίγνια κατά του Σταυρού, άτινα ιδίων ένεκα πλεονεξιών επενοήθησαν τοις πλείστοις και φιλαρχικής και φιλοχρύσου γνώμης ευπρεπές προκάλυμμα και συσκίασμα. Επειδή δ’ ο Πάπας νουθετεί τον Βατάτσην να μη παρενοχλή τον παράνομο της Κων/πόλεως Βασιλέα, δηλοί προς αυτόν απεριφράστως, ότι δεν θα παύση αγωνιζόμενος προς ανάκτησιν της Κ/πόλεως, «βεβαιούμεθα και δήλον καθιστώμεν και τη ση Αγιότητι και πάσι χριστιανοίς ως ουδέποτε παυσόμεθα μαχόμενοι και πολεμούντες τοις κατάγουσι την Κ/πολιν ή γαρ αν αδικοίημεν και φύσεως νόμους και πατρίδος θεσμούς και πατέρων τάφους, και τεμένη θεία και ιερά ειμή εκ πάσης της ισχύοις τούτων ένεκα διαγωνισόμεθα.» Προσεπιδηλοί δ’ ο Βασιλεύς ότι και στρατιωτικήν δύναμιν έχει ικανήν ν’ αντιπαρατάξη κατά των αρπάγων, πολλάκις μέχρι τούδε κατανικήσας τους σταυροφόρους και δεν θα ανεχθή να βλέπη την Κ/πολιν εις φονευτών εστίαν μετασκευασθείσαν και ληστών σπήλαιον. Όθεν ελπίζει ότι ο Πάπας θα επαινέση αυτόν «υπερμαχούντα της πατρίδος και της εγγενούς αυτής ελευθερίας προκινδυνεύοντα», καταλήγει δε την επιστολήν δηλών, ότι επιθυμεί και το προσήκον σέβας εις την Ρωμαϊκήν Εκκλησίαν να διασώση και τον παπικόν θρόνον να τιμήση, αρκεί μόνον ο Πάπας να υποστηρίξη τα της Κ/πόλεως δίκαια του Βασιλέως των Ελλήνων.

(Aρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρυσοστόμου Παπαδόπουλου, «Θεολογία, 1936»)

Νίκαια και Βατάτζης

.

Professor Judith Herrin, Byzantium. The Surprising Life of a Medieval Empire.

.

΄Οσο η Κων/πολη τελούσε υπό λατινική κυριαρχία, οι αυτοκράτορες της Νίκαιας δημιούργησαν μια βιώσιμη αυτοκρατορική δομή στη δυτική Μικρά Ασία και ανέπτυξαν το γεωργικό δυναμικό της περιοχής εξασφαλίζοντας την οικονομική αυτάρκεια της πόλης. Κατά τη διάρκεια της μακράς βασιλείας του (1222-1254), ο αυτοκράτορας Ιωάννης Γ’ Βατάτζης είχε τη δυνατότητα να απαγορεύσει την εισαγωγή ξένων αγαθών και τροφίμων, επειδή η Νίκαια μπορούσε να παράγει όλα τα βασικά είδη διαβίωσης.

Πάρα πολλά ήταν τα μοναστηριακά ιδρύματα που συνέβαλαν σε αυτή τη γεωργική ανάπτυξη, η οποία τεκμηριώνεται από τα αρχεία της μονής που οικοδομήθηκε προς τιμή της Παναγίας της Λεμβιώτισσας κοντά στη Σμύρνη.

Το 1254 ο Θεόδωρος Β΄Λάσκαρης συνέθεσε ένα εγκώμιο το οποίο εκφώνησε παρουσία του πατέρα του, Ιωάννη Γ’ Βατάτζη και των πολιτών. Στον λόγο του απευθύνεται στους πολίτες της Νίκαιας: «Η πόλη σας, η Νίκαια, {…..} σας στεφανώνει με την πορφύρα της δόξας και της αλήθειας {…..} Και εκείνη λαμπρύνεται από το μεγαλείο σας και στέκεται στην κεφαλή των πόλεων όχι τόσο για τον πλούτο και τον άξιο στρατό της αλλά για τη σοφία και τη γνώση των περίδοξων κατοίκων της {….} η Νίκαια είναι η βασίλισσα των πόλεων, η πόλη που με την πνευματική της λάμψη, κατέκτησε την υπέρτατη δόξα»

Ο Θεόδωρος Μετοχίτης ακολούθησε πιο πιστά τα καθιερωμένα σχήματα του ρητορικού εγκωμίου στον λόγο που έγραψε με αφορμή την επίσκεψη του Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου. Ο μετέπειτα υψηλόβαθμος διοικητικός υπάλληλος τονίζει την εξαίρετη τοποθεσία της Νίκαιας και τη λίμνη της καθώς και την αστείρευτη απόλαυση που προσφέρουν τα λουτρά της αυτός ο μαγευτικός συνδυασμός πολυτέλειας και ευεργεσίας αυτά τα δημόσια άσυλα όπου καταφεύγουν όσοι πλήττονται από τις αρρώστιες και τη φτώχεια, αλλά και αυτοί που τους χτυπά η ιερή νόσος (επιληψία). Περιγράφει λεπτομερώς τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, τα τείχη και τα σπίτια της πόλης, υπενθυμίζοντας στον Ανδρόνικο ότι στη Νίκαια συναντά κανείς «αξιοσέβαστους θησαυρούς, τα ένδοξα μνημεία της σοφίας των καιρών μας, τους καρπούς τουτης της σοφίας, τις περίλαμπρες και μεγαλοπρεπείς τελετές, τους ιερούς τόπους περισυλλογής για όσους επέλεξαν να αποσυρθούν από τα εκόσμια και να αφιερώσουν τη ζωή τους στο Θεό».

Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Γ’ Βατάτζης προτιμούσε για τόπο διαμονής του την περιοχή όπου ήταν εγκατεστημένα το νομισματοκοπείο και το Θησαυροφυλάκιο του κράτους κι έτσι τη δεκαετία του 1230, μετέφερε την Αυλή του στο Νυμφαίο, ενώ αντίθετα ο Πατριάρχης παρέμεινε στη Νίκαια.

Εκτός του ότι οργάνωσαν δυναμικά εκστρατείες κατά των Λατίνων, των Τούρκων και των δυνάμεων της Ηπείρου και της Θες/νίκης , οι αυτοκράτορες και οι Πατριάρχες της Νίκαιας συμμετείχαν ενεργά στις διαπραγματεύσεις για την επανένωση των Εκκλησιών. Πολυάριθμες Δυτικές πρεσβείες κατέφταναν στη Νίκαια και στην Κων/πολη για διαβουλεύσεις γύρω από το επίμαχο ζήτημα, με επικεφαλής πολύ συχνά Φραγκισκανούς μοναχούς, όπως οι γενικοί αρχηγοί του Φραγκισκανικού τάγματος Ηλίας της Κορτόνα και Ιωάννης της Πάρμας. Το 1249-50 μια παπική αντιπροσωπεία με αρχηγό τον Ιωάννη της Πάρμας έθεσε προς συζήτηση το φλέγον θέμα του filioque (εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος) στην Αυλή του Νυμφαίου.

Ένας θεολόγος του 13ου αιώνα, ο Νικηφόρος Βλεμμύδης, εκπροσωπούσε τη βυζαντινή πλευρά.

Η χριστιανική αντιπαλότητα (filioque) περιόρισε ασφαλώς τη δυνατότητα της επανένωσης των δύο Εκκλησιών. Η Ορθόδοξη πίστη αντιστάθηκε σε όλες τις Δυτικές απόπειρες για υποτέλεια της Εκκλησίας της Κων/πολης στην Εκκλησία της Ρώμης.

ΕΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΙΓΜΑ ΣΤΑ ΘΕΟΔΟΣΙΑΝΑ ΤΕΙΧΗ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΙΓΜΑ ΚΩΝ/ΠΟΛΗΣ

O NAOΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΟ ΣΙΓΜΑ

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΕΝ ΤΩ ΣΙΓΜΑΤΙ

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΙΖ ΑΙΩΝΟΣ : " ΑΝΔΡΙΖΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΙ ΝΙΚΑ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΣΟΥ "

Ανάμνηση γλυκύτατη των παιδικών μου χρόνων

.

Ανάμνηση γλυκύτατη των παιδικών μου χρόνων η Πόλις η Επτάλοφη, της μούσας θυγατέρα. Την τραγουδήσαν τα βουνά, την κλάψαν τα λαγκάδια μα κείνη πάντα ήτανε και θάναι τ' όνειρό μας η Πόλις η Ελληνική το κέντρο της ψυχής μας μ'αυτή να γεννηθήκαμε κι' η Ιθάκη μας αυτή'ναι. Χρόνια πολλά περάσανε και χρόνια θα περάσουν,μα θα 'ρθη εκείνη η χρονιά, η Άγια εκείνη μέρα που πάλι ο Δικέφαλος θ'απλώσει τα φτερά του κι η άτυχη ημισέληνος θε να γενεί βορά του.

Θ'αρθεί κι' ο εξαδάκτυλος ντυμένος στην πορφύρα, θα βγεί κι' από την Πόρτα του ο 'Αγιος Πατριάρχης, τα ψάρια θε να πέσουνε ξανά μες το τηγάνι κι η Θεία η Αγιά Σοφιά και πάλι θα σημάνει. Ας ήταν Θεέ μου να 'κανες να τα'βλεπα και γώ, και γώ όπως όλοι οι Ελληνες στο μέλλον μία μέρα.

Μέρα που θα 'ρθει δεν μπορεί, θα 'ρθει και θα 'ναι Τρίτη όπως εκείνη τη χρονιά την τρισκαταραμένη μέρα που θα 'ναι όμως αυτή, μέρα ευλογημένη. Κι αν φτάσει η ώρα του χαμού κι' η Ιθάκη δεν ζυγώνει κάνε να φτάσουν τα παιδιά να φτάσουν οι απογόνοι για να τελειώσει τ’ άσχημο της μοίρας το παιγνίδι κι' ο κύκλος πια ο βάρβαρος ας έρθει για να κλείσει